موزه زیلو و پلاس به منظور احیا و نگهداری زیلوهای قدیمی و آشنایی عموم مردم با این هنر زیبای دست بافت در سال 1381 افتتاح گردید.
در این موزه تخصصی زیلوهای موجود در دو گروه زیلوهای قدیم و جدید قرار دارند. در گروه زیلوهای قدیمی بیش از 50 تخته موجود است. از جمله قدیمی ترین زیلوهای موزه زیلو و پلاس، زیلویی است متعلق به سال 784 هجری شمسی که توسط علی بید ابن حاجی میبدی با طرح محرابی و با فنون خاصی نسبت به زیلوهای دیگر، از سه رنگ آبی، سفید و قرمز بافته شده است.
هنر زیلو بافی:
صنعت بافندگی با پیشینه چند هزار ساله از کهنترین، بومی ترین و نفیس ترین فناوری های ملی ایران به شمار می رود. از پازیرک فرش نامدار دوره هخامنشی گرفته تا پارچه های فاخر عهد ساسانی یا بافته های دوره سلجوقی و انواع پارچه ها و فرش های بی همتای عصر صفوی، همه و همه نشان از حیات درخشان و دیرینع این هنر-صنعت نزد ایران دارد.
زیلو از جمله فرش های کهن ایرانی و دست بافته ای هنری و زیباست. این صنعت نه تنها به عنوان دستاورد تلاش های تاریخی مردم در زمینه هنر بافندگی، طراحی، رنگرزِی و … دارای ارزش است بلکه نشانه هایی از بوم شناسی و توجه دقیق به هماهنگی عناصر مادی و معنوی زندگی در آن دیده می شود.
ویژگی های زیلو:
- زیلو دورو بافته می شود (هر دو روی آن قابل استفاده است). این بر اهمیت کاربردی و هنری آن می افزاید.
- استفاده از تصاویر، نگاره ها، خط نگاری (نسخ و ثلث) کتیبه نگاری و نقوش بومی منطقه
- پیوند سنت و مذهب
- زیر انداز تمام پنبه ای است و از این رو کاملا بهداشتی بوده و با پوست بدن سازگار است و بر خلاف الیاف مصنوعی فرش های امروزی موجب حساسیت های گوناگون نمی شود.
- برای مناطق گرم و خشک مناسب است.
- الکتریسته ساکن از آن تولید نمی شود.
- کم پرز بود یعنی در هنگام استفاده گرد و غبار تولید نمی کند.
- استحکام و دوام بالا