کال (دره) جنی درهای منحصر به فرد در ۲۷ کیلومتری شمال طبس و در حاشیه جاده طبس – بشرویه قرار دارد. درههای فرسایشی در دل بیایانها بر اثر عبور رودها، بارانهای فصلی شدید و سیلابها شکل میگیرند. بدین شکل که مسیر عبور سیلابها دچار فرسایش شده و به مرور درههایی در دل بیابانها ایجاد میشوند.
ژئوسایت کال (دره) جنی نیز به دلیل عبور آب و سیلابهای متعدد شکل گرفته است. این دره با طول ۹ کیلومتر از بخش غربی روستای ازمیغان شروع شده و با عبور از دامنههای غربی رشته کوه شتری، تا دشت طبس ادامه دارد. قدیمیترین سنگهای این دره سنگ آهکهای فسیلدار متعلق به ۱۶۳ تا ۱۴۵ میلیون سال پیش در بخش کوهستانی و جوانترین سنگهای آن کنگلومرا و رسوبات آبرفتی متعلق به ۲.۵ میلیون سال پیش (کواترنری) در بخش دشت طبس است. ارتفاع دیوارههای این دره در دشت طبس حدود ۴۰ متر است و در بخشهای کوهستانی به حدود ۱۰۰ متر نیز میرسد.
دگرشیبی رسوبات نئوژن با آبرفتهای کواترنر، دودکش و تنوره جن، فرسایش لانه زنبوری(تافونی)، ساختهای رسوبی متنوع و غیره، بخش مهمی از جاذبههای زمینشناختی این دره شگفتانگیز هستند. از جاذبههای تاریخی- فرهنگی این دره نیز میتوان به خانههای باستانی گبر، متعلق به دوره ساسانی و قنات اشاره کرد. وجود این خانهها و قناتها با توجه به نوع رسوبات و جنس دیوارههای دره، نشاندهنده به کارگیری دانش زمینشناسی مهندسی به شکلی کم نظیر توسط پیشینیان است. جاذبههای طبیعی دره به دلیل وجود جریان آب دائمی در بستر دره است که باعث رشد انبوهی از گیاهان مختلف و حضور جانوران متنوعی از جمله مارها، آگاماهای فلس درشت و مارمولکها، کبوتر وحشی، کبک و جغد شده است.
برگرفته از سایت tabasgeopark.com