حضرت عبدالعظیم:

با چهار واسطه، به سبط اکبر پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم و خاندان وحی می رسد . تاریخ دقیق تولّد و وفات حضرت عبدالعظیم علیه السّلام مشخّص نیست. هر چند بر پایه قراین، احتمال تولّد ایشان در سال 173 ه.ق و وفاتشان در سال 252 ه.ق منطقی و معقول است.

براساس تاریخ تولّد و وفات حضرت، ایشان دوران حیات پنج امام (امام کاظم علیه السّلام تا امام عسکری) را درک کرده است. امّا به محضر همه آنها نرسیده است. آنچه قطعی و مسلّم است، این است که ایشان محضر امام جواد علیه السّلام و امام هادی علیه السّلام را درک نموده است.

برای اثبات عظمت علمی حضرت عبدالعظیم همین بس که امام معصوم، مردم را برای حلّ مشکلات دینی و یافتن پرسش های اعتقادی و عملی شان، به ایشان ارجاع داده است. ابوحماد رازی خدمت امام هادی علیه السّلام در سامرا رسید و مسائلی از حلال و حرام از ایشان پرسید. امام به پرسش های او را پاسخ داد و هنگامی که خواست از ایشان خداحافظی کند فرمودند: ای ابوحماد! هنگامی که چیزی از امور دینی در منطقه ات برای تو مشکل شد، از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی بپرس و سلام مرا به او برسان.

امامزاده حمزه:

مادر امامزاده حمزه علیه السّلام بنا بر قول مؤلف کتاب منتخب التواریخ، امّ احمد بود. بنابراین امامزاده حمزه، برادر حضرت احمد بن موسی علیه السّلام ملقّب به شاه چراغ می باشد. از تاریخ تولد و وفات یا شهادت ایشان اطلّاع دقیقی در دست نیست.

اما می توان گفت که چون امام رضا علیه السّلام در سال 201 ه.ق به جهت ولایت عهدی مامون از مدینه عازم خراسان شدند. لذا نامه ای به سادات و امامزادگان نوشت و از آنان خواست که به ایران مهاجرت نمایند. بنابراین حضرت فاطمه معصومه و حضرت احمد بن موسی معروف به شاه چراغ با کاروانی از سادات به ایران مهاجرت کردند. از این رو، به احتمال قوی امامزاده حمزه با احمد بن موسی با برادر خود به دیدار امام رضا علیه السّلام شتافت.

همین که ورود کاروان به گوش مأمون رسید، اساس حکومت خود را در خطر دید. وی بعد از به شهادت رساندن امام رضا دستور قتل عام سادات را به عمّال خود صادر کرد. سپاهیان حاکم شیراز سد راه احمد بن موسی و یارانش شدند. احمد بن موسی به شهادت نایل آمد و بعضی از یاران مجروح و زخمی شدند و از معرکه گریختند.
در این میان، می توان چنین ادّعا کرد که امامزاده حمزه علیه السّلام در این جهاد زخمی شد و به شهرری گریخت. در آنجا یا به دست عمّال مأمون شناسایی و به قتل رسید بلکه هم با همان زخم ها از دار دنیا رفت.

امامزاده طاهر:

امامزاده طاهر از جمله علما اوایل قرن چهارم هجری بوده و در شهرری وجهه و شخصیت تامی داشت. رتق و فتق امور اهالی ری به دست با کفایت او بود. وی سیّدی بزرگوار و جلیل القدر بوده و دارای کرامت می باشد و در بزرگی مقام و جلالت قدر و عظمت شان او همین بس که پس از گذشت هزار سال در موقع بنای گنبدش قبرش نبش شد و بدن شریفش را که ابدا تغییری در آن صورت نگرفته بود سالم یافتند؛ گویا خوابیده است .

نسب شریف امامزاده طاهر علیه السّلام با هشت واسطه به امام زین العابدین علیه السّلام می رسد.

 ساختمان و معماری حرم:

بنای اصلی و نخستین این آستان یعنی حرم آن در نیمه قرن سوّم هجری توسّط “محمّد پسر زید داعی علوی” تعمیر اساسی شد. درگاه اصلی ورودی حرم، نخست به فرمان پادشاهان آل بویه و سپس به همّت مجدالملك قمی تكمیل گشت و آذین یافت.

قدیمی ترین اثری كه در بنای فعلی حرم حضرت عبدالعظیم وجود دارد سردر آجری دوران سلجوقی مربوط به سال های حدود 495 تا 498 ه.ق است.

ایوان آستان حضرت عبدالعظیم سال 944 ه.ق به فرمان شاه طهماسب اوّل بنا شد. شاهان صفوی بعدی، صحن اصلی و مسجد شمالی همان صحن و رواق و مسجد بالاسر و مسجد زنانه در جوانب شمال و مغرب و مشرق حرم احداث کردند. 
زمان فتحعلی شاه قاجار ضریح نقره حضرت عبدالعظیم علیه السّلام احداث شد كه اكنون بخشی از كتیبه حاشیه بالای آن در ضریح كنونی در جای اصلی نصب گردیده است.

پوشش گنبد حضرت عبدالعظیم علیه السّلام با خشتهای مسی زرّین و احداث دو مناره بلند آن در سال 1270 هجری صورت گرفت. 
احداث بازار و صحن تازه و غرفه ها و ایوانهای اطراف صحن مزبور و ایوان بزرگ آئینه و كفشدارهای دو طرف آن، ساختمان مدرسه امین السّلطان در شمال شرقی صحن، باغ جیران در مغرب آستان و باغ توتی در مغرب صحن بزرگ و بالاخره ساختمان بقعه و گنبد بزرگ امامزاده طاهر و تغییر اساسی در وضع آستان حضرت عبدالعظیم در دوران قاجاریه صورت گرفت.

بقعه امامزاده حمزه  در جنوب غربی حرم حضرت عبدالعظیم  مربوط به اواسط دوران قاجاریه است. 
بنای امامزاده طاهر در زمان ناصرالدّین شاه و مظفرالدّین شاه قاجار و به دستور ظلّ السّلطان و به سعی رضاقلی خان سراج الملك انجام گرفته است.