مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی یکی از شاخصترین جاذبه های گردشگری تهران است و می توان آن را از برجسته ترین نمادهای پایتخت در نظر گرفت. در سال 1345 مسابقه ای بین طراحان ایرانی برگزار گردید. طرح یک جوان 24 ساله به نام حسین امانت، فارغ التحصیل دانشکده هنرهای زیبا پذیرفته میشود. ساخت بنا از سال 1348 آغاز و در سال 1350 پایان می پذیرد. تندیس سازنده برج مهندس محمد پور فتحی را میتوانید در میانه سالن در قسمت زیرین برج مشاهده کنید.
مصالح برج آزادی:
برج آزادی یکی از بناهای معماری، یادبودی از تمدن چندهزار ساله ایرانی به شمار میرود. طول این برج 63 متر و عرض 42 متر و ارتفاع آن از سطح زمین 45 متر است. جنس بنا از بتن است و در مقابل زلزله تا 7 ریشتر مقاومت میکند. در این بنا 25 هزار قطعه سنگ از معادن جوشقان اصفهان در 15 هزار شکل متفاوت از جمله در نمای بنا به کار رفته است. درهای وروردی و خروجی بنا از گرانیت همدان و سنگهای کف و آبنماها از معدن مروارید کردستان میباشد.
معماری برج آزادی:
قرینه که از مباحث مهم معماری ایرانی میباشد در این برج کاملا واضح و مشهود است. البته در سه شکاف پایه شمال غربی که جهت مشاهده قله دماوند در نظر گرفته شده قرینه رعایت نشده است. اگر بخواهید از این شکافها برای دیدن قله استفاده کنید باید سر خود را خم نمایید تا به صورت خمیده و در حالت تعظیم در مقابل مادر تهران یعنی قله دماوند قرار بگیرید.
برج آزادی شامل چهار طبقه میباشد که از طبقه چهارم میتوانید سطح شهر را از پنجرهها مشاهده کنید. فضای این طبقه برگرفته از سر برجهای ایرانی در دوره سلجوقیان و غزنویان میباشد. قوس زیرین برج یادآور طاق کسری در ایوان مدائن میباشد. گنبد فیروزهای به نام رکن در قسمت انتهایی برج در ارتفاع 45 متری قرار دارد. این گنبد برگرفته از گنبد مقبره خیام است. بر روی بدنه برج دوازده بادگیر در چهار ضلع آن قابل مشاهده است که نشان و نمادی از بادگیرهای یزد میباشند.
مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی شامل موزه، کتابخانه، نگارخانه و سالن سینما و سالن ایرانشناسی و … میباشد. طرح کلی سالن ایرانشناسی، نقشه و ماکتی از کشور پهناور ایران است که در آن از طرحهای حجمی و نمادهایی از مراکز تاریخی، مذهبی، صنعتی و برخی از ویژگیهای اقلیمی به صورت اجمالی با تنوع جغرافیایی و فرهنگی به نمایش گذاشته شده است.
کتابخانه مجموعه دارای کتب نفیس و ارزشمند است که در آن حدود 2000 کتاب به زبان فارسی، انگلیسی و فرانسه وجود دارد.
در واقع برج آزادی به سان کلاهی با چهار پایه بر سر مجموعه قرار گرفته است. دو پایه جنوبی و دو پایه شمالی. در پایههای جنوب شرقی و شمال غربی آسانسور قرار دارد. پایه جنوب غربی و شمال شرقی راه پله است.