جستجو
این کادر جستجو را ببندید.

سردر عالی قاپو

فکر انتقال پایتخت از تبریز به قزوین را شاه اسماعیل در سر می ­پروراند اما اجل مهلتش نداد. پس از او، فرزندش طهماسب با عنوان رسمی طهماسب اول، بر تخت پادشاهی صفویان تکیه می­ زند تا رقم زند آنچه امروز در دل اوراق تاریخ نهفته است. تبریز در آغاز سلطنتش اوضاع آشفته ­ای داشت؛ از تهدیدات عثمانی گرفته تا کدخدایان محلی که قدرت­شان بالاتر از شاه بود! از سویی قزوین بر سر راه ارتباطی میان شرق و غرب، شمال و جنوب قرار داشت، از قزوین آسان­تر می ­شد شرق کشور را که صحنه ترکتازی ازبکان بود، زیرنظر داشت.

قزوین در حدود 500 سال پیش، مقر زمستانی یا قشلاق شاه طهماسب اول بود. هربار که در قزوین بود، خبر خوش فتحی به او می­ رسید. این بود که این شهر را برخود مبارک دانست و تصمیم گرفت کار ناتمام پدر را تمام کند؛ انتقال پایتخت از تبریز به قزوین!

قدم اول وی، خرید زمین­های زنگی آباد از میرزا شرف جهان، خوشنویس و سیاستمدار قزوینی آن روزگار بود تا شهری بنا کند و به یمن نام امام ششم شیعیان، مزین کند به نام جعفرآباد و دولتخانه ­ای نیز در آن ساخت که در زمان خودش هفت در داشت. امروزه از آن درها تنها یکی باقی مانده است؛ سردر عالی قاپو.

در زبان ترکی، «عالی» یا «آلا» به معنای رنگین و قاپو یعنی در. این در احتمالا ورودی اصلی به دولتخانه قزوین بوده است. بعدها و در دوره شاه عباس اول، تغییراتی در آن ایجاد می ­شود؛ از جمله کتیبه ­ای به خط ثلث اثر علیرضا عباسی، نقاش و خوشنویس دربار صفوی در قسمت بالای در دیده می­ شود. شاردن، در سفرنامه ­اش نوشته است که در همین زمان، کتیبه دیگری روی سردر نصب شده بود که بیت زیر روی آن دیده می­شد:

گشاده باد به دولت همیشه این درگاه

به حق اشهد ان لا اله الا الله

بالای کتیبه، پنجره­ای از کاشی معرق نیز وجود دارد.

از زمان رضاشاه پهلوی مجموعه دولتخانه جایگاه استقرار نیروهای پلیس بود و به همین دلیل عنوان شهربانی بالای سردر نقش بسته است.

سردر عالی قاپو، راوی خاموش قصه­ های واقعی تاریخ شهر قزوین است، از زمان ورود شاه تهماسب به دولتخانه جدید و اعلام رسمی پایتخت شدن قزوین، تا خبر دفع شورش القاص میرزا (برادر شاه) و آمدنش به قزوین برای اظهار ندامت و طلب بخشش، درگیری میان مدعیان سلطنت بعد از مرگ شاه طهماسب اول، کشته شدن حیدرمیرزا در حرم شاهی، ورود شاه اسماعیل دوم به دولتخانه و تاجگذاری ­اش، کشتن شاهزادگانی که تهدیدی برای سلطنت او به شمار می­رفتند، آمدن نادرشاه به قزوین، تا زمان کشته شدن آغامحمدخان قاجار و مقاومت مردم شهر در برابر رحیم خان شقاقی، حبس شدن حاج سیاح و میرزا رضا کرمانی (قاتل ناصرالدین­ شاه) و صدها داستان دیگر.

کافی­ست خوب به صدای سکوت­اش گوش کنی و آن وقت هر آنچه در دل دارد، بر تو آشکار می­کند.

نویسنده مقاله مه سیما درگی

امتیاز به مکان
اطلاعات بازدید
نشانی: قزوین، ابتدای خیابان سپه
روزها و ساعات بازدید: همه روزه از ساعت 9 الی 17
روزهای تعطیل: تعطیلات سوگواری
گروه سنی: مناسب برای همه رده های سنی
نوع بازدید: تاریخی
درجه سختی: کم
جاذبه های گردشگری استان

موزه قزوین

کلیسای کانتور

کاخ موزه چهل ستون

موزه شاهنامه و اسطوره ها

خانه امینی‌ها

مسجد جامع عتیق

امامزاده شاهزاده حسین

موزه سنگ نگاره ها

آب انبار سردار بزرگ

سردر عالی قاپو

آرامگاه چهار انبیا

میمون قلعه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *